Kiedy trauma powoduje, że stajesz się silniejszy, nazywa się to rozwojem pourazowym. Ważne, by w terapii „przepisać opowieść”, zamiast pozwalać, by niepokój z przeszłości nadal cię kontrolował. Sedno jest w tym, by zacząć patrzeć na swoje życie przez pryzmat rozwoju pourazowego, a nie z perspektywy straumatyzowanej ofiary. W czasie procesu terapeutycznego następuje zintegrowanie doświadczeń życiowych w ramach spójnej osobistej narracji. Chodzi o nadanie znaczenia i spójności (chaotycznej) masie życiowych doświadczeń.
Rozwój osoby
Terapia jako pomoc w nauce samoregulacji.
Terapeuta powinien zachęcać osobę do przeanalizowania oczekiwań dotyczących siebie i innych w obecnych relacjach, i do zobaczenia, jakie nieznane tendencyjności osoba wnosi do tych relacji. Osoba powinna być teraz gotowa do przeanalizowania, w jakim stopniu obecne oczekiwania i spostrzeżenia są wytworem doświadczeń okresu dzieciństwa – tego co zrobili jej rodzice, lub tego, w co kazali jej wierzyć. Można to nazwać wspomaganą eksploracją.
Mentalizacja i refleksja. Zdolność obserwowania własnych myśli i wewnętrznego doświadczenia emocjonalnego oraz zastanawiania się nad nimi. Szerszy termin – „mentalizacja” – odnosi się do zdolności postrzegania, analizowania oraz rozumienia siebie i innych w kategoriach stanów wewnętrznych. Te zdolności są nabywane na drodze doświadczeń relacyjnych.
Problemy/zaburzenia są konstruowane w czasie (wzorce adaptacji). Im dłużej ustala się taka organizacja, tym dłużej zajmuje jej ZMIANA. Wszystkie myśli, uczucia i wyobrażenia z przeszłości mają teraz swoją reprezentację. Trzeba dotrzeć do nich w terapii, w tu i teraz.
Wszystkie powyższe cytaty są kompilacją wniosków zawartych w książce pt. „Rozwój osoby. Ryzyko i adaptacja od narodzin do dorosłości” A.L. Sroufe, A.W. Collins, B. Egeland, E.A. Carlson Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, wyd. pol. 2021; zebrała: Anna Kaniecka-Mazurek, psychoterapeutka ze Szczecina
Erik Erikson o rozwoju i harmonijnej całości
Jak pisał Erik Erikson : w każdej fazie rozwoju pojawia się układ przeszkód biologicznych, społecznych i psychicznych wywołujących kryzys i zaostrzających walkę pomiędzy pragnieniem życia i ekspansją, a samodestrukcją. Aby przejść do następnej fazy, wszystkie przeszkody muszą zostać pokonane i włączone do struktury ego jako elementy harmonijnej całości. Wówczas względna równowaga zostaje nie tyle odzyskana, co osiągnięta na wyższym poziomie złożoności.